ارزیابی راهبردهای بیابان‌زدایی با کاربرد مدل تاپسیس فازی FTOPSIS

انتخاب راهبردهای مناسب با توجه به جمیع معیارهای موثر در فرایند بیابا‌ن‌زایی می‌تواند کمک موثری در کنترل، احیاء و بازسازی اراضی تخریب یافته و جلوگیری از تخریب عرصه‌های در معرض خطر بکند. بنابراین این پژوهش با هدف ارایه راهبردهای بهینه به صورت نظام‌مند و در قالب یک مدل تصمیم‌گیری گروهی انجام گرفت. در این پژوهش سعی شد از تکنیک اولویت‌بندی ترجیحی بر اساس تشابه به پاسخهای ایده‌آل فازی (FTOPSIS)، به منظور ارایه راهکارهای بهینه در بیابان‌زدایی استفاده شود. بر این مبنا با تشکیل ماتریس تصمیم‌گیری فازی، شاخصضریبنزدیکیبوسیلهمحاسبهفاصلهاز راهبردایده‌آلمثبت و منفیبهصورتهمزمانبرایهرراهبرد تعریفگردید و اولویت نهایی راهبردها بدست آمد. این مدل به منظور ارزیابی کارایی در ارایه راهبردهای بهینه، در منطقه خضرآباد یزد مورد استفاده قرار گرفت. بر مبنای نتایج حاصل شده، راهبرد تعدیل در برداشت از منابع آب زیرزمینی(31A) با نزدیکی نسبی 59/56 درصد به عنوان مهمترین راهبرد بیابانزدائی در منطقه تشخیص داده شد. از این دیدگاه راهبردهای کنترل چرای دام (20A)، تغییرالگوی آبیاری و اجرای روشهای کم آب خواه (33A)، توسعه واحیاء پوشش گیاهی (23A) و جلوگیری از تبدیل و تغییر نامناسب کاربری اراضی (18A) به ترتیب با نسبتهای نزدیکی 76/15% ، 53/13%، 34/11% و 78/2% به عنوان اولویتهای بعدی ارزیابی شدند. بنابراین پیشنهاد شد که درفرایند کنترل و کاهش اثرات بیابانزایی و احیاء اراضی تخریب یافته، نتایج و رتبه‌بندی به دست آمده مورد توجه قرار گیرد.